AML
Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie Europa S.A. będące instytucją obowiązaną (art. 2 ust. 1 pkt 8) Ustawy AML) i wykonujące działalność, o której mowa w dziale I załącznika do Ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1130), tj. w zakresie świadczenia usług ubezpieczeń na życie wdrożyło system przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finasowaniu terroryzmu (AML - ang.: Anti-Money Laundering) oraz wewnętrzną regulację - Procedurę postępowania TU na Życie Europa S.A. w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finasowaniu terroryzmu.
Jest to przed wszystkim stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego, o których mowa w art. 34 Ustawy AML, czyli:
- rozpoznanie i ocena ryzyka AML związanego ze stosunkami gospodarczymi zawieranymi z klientami lub realizowanymi transakcjami okazjonalnymi;
- identyfikacja i weryfikacja klientów, w tym także ustalenie czy klient jest osoba na eksponowanym stanowisku politycznym (tzw. PEP’em – ang.: Politcally Exposed Person);
- identyfikacja i weryfikacja beneficjenta rzeczywistego klienta, w tym jego struktury w przypadku klienta będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej;
- ocena stosunków gospodarczych klientów oraz bieżące monitorowanie tych stosunków gospodarczych;
- analiza transakcji przeprowadzanych w ramach w.w. stosunków gospodarczych;
- badanie źródła pochodzenia wartości majątkowych będących w dyspozycji klientów;
- przekazywanie Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej (GIIF) informacji o okolicznościach, które mogą wskazywać na podejrzenie popełnienia przestępstwa prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, jak również o przypadkach powzięcia uzasadnionego podejrzenia, że określona transakcja lub określone wartości majątkowe mogą mieć związek z jednym lub drugim z w.w. przestępstw.
Klient to osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna, na rzecz której instytucja obowiązana świadczy swoje usługi lub dla której wykonuje czynności wchodzące w zakres prowadzonej przez nią działalności zawodowej, w tym z którą instytucja obowiązana nawiązuje stosunki gospodarcze (zawiera umowę ubezpieczenia), lub na zlecenie której przeprowadza transakcję okazjonalną.
Z tak zdefiniowanym klientem instytucja obowiązana współpracuje – albo nawiązuje stałe stosunki gospodarcze, albo przeprowadza na jego zlecenie pojedyncze transakcje okazjonalne. Ważnym aspektem definicji klienta jest stwierdzenie ustawodawcy, że w wypadku umowy ubezpieczenia klientem jest osoba ubezpieczająca, a nie ubezpieczana, co rodzi spore komplikacje w zakresie wykonywania przez Spółkę obowiązków w przypadku ubezpieczeń grupowych (art. 2 ust. 2 pkt 10) Ustawy AML).
W ramach „grupy PEP” mamy trzy osobne definicje:
1. Definicja właściwego PEP’a znajduje się w art. 2 ust. 2 pkt 11) Ustawy AML.
Przez osoby zajmujące eksponowane stanowiska polityczne rozumie się osoby fizyczne zajmujące znaczące stanowiska lub pełniące znaczące funkcje publiczne, w tym:
- szefów państw, szefów rządów, ministrów, wiceministrów oraz sekretarzy stanu,
- członków parlamentu lub podobnych organów ustawodawczych,
- członków organów zarządzających partii politycznych,
- członków sądów najwyższych, trybunałów konstytucyjnych oraz innych organów sądowych wysokiego szczebla, których decyzje nie podlegają zaskarżeniu, z wyjątkiem trybów nadzwyczajnych,
- członków trybunałów obrachunkowych lub zarządów banków centralnych,
- ambasadorów, chargés d'affaires oraz wyższych oficerów sił zbrojnych,
- członków organów administracyjnych, zarządczych lub nadzorczych przedsiębiorstw państwowych, spółek z udziałem Skarbu Państwa, w których ponad połowa akcji albo udziałów należy do Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych,
- dyrektorów, zastępców dyrektorów oraz członków organów organizacji międzynarodowych lub osoby pełniące równoważne funkcje w tych organizacjach,
- dyrektorów generalnych w urzędach naczelnych i centralnych organów państwowych oraz dyrektorów generalnych urzędów wojewódzkich,
- inne osoby zajmujące stanowiska publiczne lub pełniące funkcje publiczne w organach państwa lub centralnych organach administracji rządowej.
2. Definicja członka rodziny PEP’a znajduje się w art. 2 ust. 2 pkt 3) Ustawy AML. Poprzez członka rodziny PEP’a rozumie się:
- małżonka lub osobę pozostającą we wspólnym pożyciu z osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne,
- dziecko osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne i jego małżonka lub osoby pozostającej we wspólnym pożyciu,
- rodziców osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne.
3. Definicja osoby znanej jako bliski współpracownik PEP’a znajduje się w art. 2 ust. 2 pkt 12) Ustawy AML. Poprzez osoby znane jako bliscy współpracownicy PEP’a rozumie się:
- osoby fizyczne będące beneficjentami rzeczywistymi osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub trustów wspólnie z osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne lub utrzymujące z taką osobą inne bliskie stosunki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą,
- osoby fizyczne będące jednym beneficjentem rzeczywistym osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub trustu, o których wiadomo, że zostały utworzone w celu uzyskania faktycznej korzyści przez osobę zajmującą eksponowane stanowisko polityczne.
Osoby, które zawierają się w wymienionych trzech definicjach, tj. właściwy PEP, członek rodziny PEP’a oraz znany jako bliski współpracownik PEP-a w ujęciu ustawy traktuje się jak PEP – tzw. osoba z „grupy PEP”.
Podczas nawiązywania relacji z klientem lub aktualizacji danych Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie Europa S.A. odbiera oświadczenie w zakresie PEP i/lub uzyskuje informacje odnośnie obecności na komercyjnych listach takich jak np. Dow Jones Factiva.
Tak. Zgodnie z art. 46 Ustawy AML klient składa papierowe oświadczenie, że należy lub nie należy do grupy PEP zawierające klauzulę o treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.
Relacja z PEP’em generuje dla Spółki zawsze wysokie ryzyko. W sytuacji kiedy osoba zostanie zidentyfikowany jako osoba z grupy PEP konieczne jest wydanie indywidualnej decyzji w zakresie nawiązania stosunku gospodarczego lub utrzymania stosunku gospodarczego z taką osobą przez upoważnione osoby.
Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 2 pkt 1) Ustawy AML beneficjentem rzeczywistym jest zawsze osoba fizyczna lub osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta, lub osobę fizyczną lub osoby fizyczne, w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub przeprowadzana jest transakcja okazjonalna.
1. W przypadku osoby prawnej innej niż spółka, której papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym podlegającym wymogom ujawniania informacji wynikającym z przepisów prawa Unii Europejskiej lub odpowiadających im przepisów prawa państwa trzeciego:
- osobę fizyczną będącą udziałowcem lub akcjonariuszem, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,
- osobę fizyczną dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
- osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji lub które łącznie dysponują więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
- osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną poprzez posiadanie uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217), lub
- osobę fizyczną zajmującą wyższe stanowisko kierownicze (np. członek zarządu) w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w tiret pierwszym-czwartym oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.
2. w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, wobec którego nie stwierdzono przesłanek lub okoliczności mogących wskazywać na fakt sprawowania kontroli nad nim przez inną osobę fizyczną lub osoby fizyczne, przyjmuje się, że taka osoba jest jednocześnie beneficjentem rzeczywistym;
3. w przypadku osób fizycznych przyjmuje się, że ta osoba fizyczna jest beneficjentem rzeczywistym, chyba, że okoliczności i zachowanie klienta wskazują inaczej;
4. w przypadku przypadku osób fizycznych ubezwłasnowolnionych lub niepełnoletnich beneficjentem rzeczywistym jest osoba sprawująca opiekę prawną / rodzic.
Jak stanowi art. 36 ust. 2 Ustawy AML identyfikacja beneficjenta rzeczywistego klienta obejmuje ustalenie obligatoryjnie imienia i nazwiska oraz obywatelstwa, a fakultatywnie numeru PESEL / daty urodzenia, serii numeru dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby, adresu zamieszkania - w przypadku posiadania tej informacji przez instytucję obowiązaną.
Weryfikacja, o której mowa w art. 37 Ustawy AML, polega na potwierdzeniu ustalonych danych identyfikacyjnych na podstawie dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby fizycznej, dokumentu zawierającego aktualne dane z wyciągu z właściwego rejestru lub innych dokumentów, danych lub informacji pochodzących z wiarygodnego i niezależnego źródła.
Zgodnie z art. 39 Ustawy AML weryfikacja tożsamości klienta i beneficjenta rzeczywistego następuje przed nawiązaniem stosunków gospodarczych (zawarciem umowy ubezpieczenia) lub przeprowadzeniem transakcji okazjonalnej.
Weryfikacja tożsamości klienta i beneficjenta rzeczywistego może być zakończona podczas nawiązywania stosunków gospodarczych, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia ciągłości prowadzenia działalności gospodarczej i gdy występuje niskie ryzyko prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu. W takich przypadkach weryfikacja jest dokonywana w możliwie krótkim terminie od momentu rozpoczęcia nawiązywania stosunków gospodarczych (zawarcia umowy ubezpieczenia).
Tak. Zgodnie z art. 34 ust. 5 Ustawy AML ma obowiązek poinformować klienta o przetwarzaniu jego danych osobowych oraz o obowiązkach instytucji obowiązanej wynikających z Ustawy w zakresie przetwarzania tych danych.
Tak. Spółka w celu stosowania środków bezpieczeństwa finansowego na podstawie art. 34 ust. 4 Ustawy AML może przetwarzać dane osobowe składającego oświadczenie oraz w razie potrzeby sporządzać kopie dokumentów tożsamości.
Tak. W przypadku, gdy Spółka nie może zastosować jednego ze środków bezpieczeństwa finansowego, o których mowa w art. 34 ust. 1 Ustawy AML, rozwiązuje stosunek gospodarczy (umowę) z klientem.
Tak. Przepisy Ustawy AML nakazują Spółce przekazywanie szczegółowych informacji do GIIF w przypadku stwierdzenia okolicznościach, które mogą wskazywać na podejrzenie popełnienia przestępstwa prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.
Jest to czyn określony w art. 299 Ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1444).
§ 1. Kto środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości, pochodzące z korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego, przyjmuje, posiada, używa, przekazuje lub wywozi za granicę, ukrywa, dokonuje ich transferu lub konwersji, pomaga do przenoszenia ich własności lub posiadania albo podejmuje inne czynności, które mogą udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie ich przestępnego pochodzenia lub miejsca umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 2. Karze określonej w § 1 podlega, kto będąc pracownikiem lub działając w imieniu lub na rzecz banku, instytucji finansowej lub kredytowej lub innego podmiotu, na którym na podstawie przepisów prawa ciąży obowiązek rejestracji transakcji i osób dokonujących transakcji, przyjmuje, wbrew przepisom, środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, dokonuje ich transferu lub konwersji, lub przyjmuje je w innych okolicznościach wzbudzających uzasadnione podejrzenie, że stanowią one przedmiot czynu określonego w § 1, lub świadczy inne usługi mające ukryć ich przestępne pochodzenie lub usługi w zabezpieczeniu przed zajęciem.
§ 3. (uchylony).
§ 4. (uchylony).
§ 5. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 lub 2, działając w porozumieniu z innymi osobami,podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 6. Karze określonej w § 5 podlega sprawca, jeżeli dopuszczając się czynu określonego w § 1 lub 2, osiąga znaczną korzyść majątkową.
§ 6a. Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w § 1 lub 2,podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 7. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2, sąd orzeka przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio albo pośrednio z przestępstwa, a także korzyści z tego przestępstwa lub ich równowartość, chociażby nie stanowiły one własności sprawcy. Przepadku nie orzeka się w całości lub w części, jeżeli przedmiot, korzyść lub jej równowartość podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi.
§ 8. Nie podlega karze za przestępstwo określone w § 1 lub 2, kto dobrowolnie ujawnił wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz okoliczności jego popełnienia, jeżeli zapobiegło to popełnieniu innego przestępstwa; jeżeli sprawca czynił starania zmierzające do ujawnienia tych informacji i okoliczności, sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary.
Treść Ustawy – TUTAJ.
Jest to czyn określony w art. 165a Ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1444).
§ 1. Kto gromadzi, przekazuje lub oferuje środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości w zamiarze sfinansowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym lub przestępstwa, o którym mowa w art. 120, art. 121, art. 136, art. 166, art. 167, art. 171, art. 252, art. 255a lub art. 259a, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto udostępnia mienie określone w § 1 zorganizowanej grupie lub związkowi mającym na celu popełnienie przestępstwa, o którym mowa w tym przepisie, osobie biorącej udział w takiej grupie lub związku lub osobie, która ma zamiar popełnienia takiego przestępstwa.
§ 3. Kto, nie będąc do tego obowiązany na mocy ustawy, pokrywa koszty związane z zaspokojeniem potrzeb lub wykonaniem zobowiązań finansowych grupy, związku lub osoby, o których mowa w § 2, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 4. Tej samej karze podlega sprawca czynu określonego w § 1 lub 2, który działa nieumyślnie.
Treść Ustawy – TUTAJ.
Tak. Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie Europa S.A. wyznaczyło osoby odpowiedzialne za czynności w ramach AML:
- wyznaczony Członek Zarządu w osobie Prezesa Zarządu odpowiedzialnego za funkcję zgodności z przepisami,
- koordynator (Money Laundering Reporting Officer): Kierownik Biura Compliance,
- Zespół AML złożony z ekspertów wspierający Zarząd w wykonywaniu obowiązków określonych w Ustawie AML.
Tak. Spółka zgodnie z art. 27 ust. 3 Ustawy AML sporządziła w postaci elektronicznej ocenę ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu oraz dokonuje jej przeglądu i aktualizacji.
Tak. Każdy pracownik Towarzystwa Ubezpieczeń na Życie Europa S.A. oraz inne osoby współpracujące, które zauważą okoliczności mogące wskazywać na podejrzenie popełnienia przestępstwa prania pieniędzy powinny powiadomić o tym fakcie osoby zajmujące się w Spółce przeciwdziałaniem praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Zgodnie z art. 53 ust. 1 Ustawie AML w Spółce wdrożono procedurę anonimowego zgłaszania rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu - pod adresem: https://tueuropa.pl/whistleblowing.htm można zgłosić takie naruszenie.
Tak. Na podstawie art. 58 Ustawy AML zarówno spółka życiowa jak i majątkowa obowiązane są do obowiązkowego zgłoszenia informacji o beneficjentach rzeczywistych (UBO) do CRBR. W celu pobrania aktualnego wpisu w formacie .pdf należy wejść na stronę: https://crbr.podatki.gov.pl/adcrbr/#/wyszukaj oraz podać NIP:
8951765137 - dla Towarzystwa Ubezpieczeń na Życie Europa S.A.
8951007276 - dla Towarzystwa Ubezpieczeń Europa S.A.
Więcej o systemie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu znajdziesz na stronie Ministerstwa Finansów – TUTAJ oraz na stronie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej – TUTAJ.
W przypadku pytań prosimy o kontakt z Biurem Obsługi Klienta pod numerem telefonu +48 71 36 92 887 od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 - 20.00 i w soboty w godz. 8.00 - 16.00.
Koszt połączenia zgodny z taryfą operatora.
Ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu