Początek nowego roku to czas, w którym najczęściej jesteśmy pełni entuzjazmu i snujemy plany na najbliższe miesiące. Jak to się jednak dzieje, że w styczniu siłownie są pełne, a kilka tygodni później wykupione karnety leżą nieużywane? Jak określać swoje cele, zarówno prywatne, jak i te biznesowe, by wreszcie osiągnąć sukces? Jak realizować je krok po kroku, dzięki metodzie SMART?
Dlaczego nie osiągamy zamierzonych celów
Dlaczego często mamy słomiany zapał? Jednego dnia czujemy, że możemy przenosić góry, a kolejnego stwierdzamy, że jednak, że nie damy rady wejść na nasz osobisty Mount Everest? Przywołanie najwyższego szczytu w kontekście osiągania celu nie jest tu przypadkowe. Być może cel, który sobie założyłeś jest na ten moment za ambitny, zbyt wymagający. Trudno jest się wspinać, kiedy cel jest zbyt odległy, niewyraźny, tak trudny, że w połowie drogi tracimy siły, a co za tym idzie – motywację. W końcu zaczynamy wątpić w jego sens, zapominamy, dlaczego chcieliśmy go osiągnąć. Właśnie dlatego pierwszym krokiem do osiągnięcia celu jest jego właściwe wyznaczenie. Może w tym pomóc metoda SMART.
Jak wyznaczać cele SMART
Metodę formułowania celów stworzył George T. Doran, konsultant oraz dyrektor ds. planowania korporacyjnego w Washington Water Power Company. Po raz pierwszy świat usłyszał o niej dzięki artykułowi pod tytułem There's a S.M.A.R.T. Nazwa tej koncepcji pochodzi od pierwszych liter cech dobrze wyznaczonego celu. Jeśli jednak mielibyśmy potraktować ją jako jedno słowo, okazałoby się, że smart oznacza „mądry”, „sprytny”. Innymi słowy, metoda SMART pozwala wyznaczać cele w mądry i sprytny sposób. Oto, jakie cechy powinien mieć cel, by zwiększyć szanse jego realizacji.
S – specific (sprecyzowany)
Dobrze sformułowany cel, to cel sprecyzowany. Czasem to właśnie brak konkretu sprawia, że nie potrafimy stwierdzić, do czego właściwie dążymy, a w konsekwencji – czy udało nam się ten cel osiągnąć. „Chcę zdobyć wielu nowych klientów w 2024 roku”. „Chcę schudnąć”. To przykłady celów niesprecyzowanych. Ilu nowych klientów chcesz pozyskać. Ile kilogramów chcesz schudnąć? Dopiero odpowiedź na te pytania sprawi, że cel stanie precyzyjny, a Ty będziesz wiedzieć, do czego dążysz.
M – measurable (mierzalny)
Skąd masz wiedzieć, że już osiągnąłeś cel? Ile jeszcze brakuje Ci, aby się to udało? Mierzalny cel, to cel łatwiejszy do osiągnięcia. Przykład? Chcesz zwiększyć sprzedaż w nadchodzącym roku? Określ o ile. 20%, 30%? Dysponując danymi z przeszłości będziesz wiedział, ile nowych zleceń musisz zrealizować i za jaką kwotę, by uznać, że się udało.
A – attractive (atrakcyjny, ambitny)
Ambitny i atrakcyjny cel zwiększa motywację i sprawia, że po jego osiągnięciu sukces smakuje lepiej. Wyznaczając cele w biznesie warto stopniowo podwyższać poprzeczkę, dzięki temu firma może się rozwijać.
R – realistic (realistyczny)
Znane przysłowie mówi, że ktoś obiecuje gruszki na wierzbie, czyli coś nierealnego. W kontekście realistycznych celów to przysłowie można sparafrazować. Jeśli próbujesz dosięgnąć gruszek na wierzbie, wiadomo, że to się nie uda. Wyznaczanie nierealnych celów powoduje jedynie frustrację i kończy się porażką. Wyznaczając cele biznesowe, należy uwzględnić sytuację rynkową, własne możliwości, a także konkurencję. W życiu prywatnym jest podobnie. Zrzucenie 20 kg w miesiąc, w najlepszym wypadku się po prostu się nie uda, a w najgorszym – skończy się poważnymi problemami ze zdrowiem. Należy więc wyznaczać takie cele, które są jednocześnie ambitne, ale również możliwe do osiągnięcia.
T – time-based (terminowy)
Określenie ram czasowych motywuje, niekończące się przeciąganie realizacji celów w czasie działa wręcz odwrotnie. W efekcie mija kolejny rok i nic się nie zmienia. Terminowość ma jeszcze jedną zaletę. Jeśli zastanawiasz się, jak realizować cele krok po kroku, odpowiedzią jest terminowość. Jeśli zakładasz sobie zrzucić 12 kg w pół roku, to wiesz, że miesięcznie na wadze powinno być o 2 kg mniej. To samo dotyczy pozyskania nowych klientów. Dzięki temu nie stracisz celu z oczu i codziennie będziesz robić wszystko, by go zrealizować.
Jak skutecznie wyznaczać swoje cele i je osiągać – podsumowanie
Przy wyznaczaniu celów może pomóc Ci również teoria złotego kręgu. Koncepcję tę stworzył Simon Sineka. Jest ona genialna w swej prostocie. Chodzi o to, by odpowiedzieć sobie na trzy podstawowe pytania: co, dlaczego i jak. Pierwsza odpowiedź pozwoli Ci nazwać i określić swój cel; druga – dlaczego chcesz go osiągnąć. Pamiętaj o tym, gdy tylko Twoja motywacja spadnie. Ostatnie pytanie jest jednak najważniejsze, kiedy już wyznaczysz swój cel i wiesz, dlaczego tak Ci na nim zależy, pora na opracowanie planu; odpowiedź, co musisz zrobić, żeby go osiągnąć.